Khi nghe cái tên “làng chài” ai cũng nghĩ đó là 1 ngôi làng như bao ngôi làng khác, sống bằng nghề đánh bắt hải sản, nằm trên 1 đảo nhỏ. Nhưng khi tận mắt chứng kiến, mới vỡ lẽ, làng chài này được tạo nên từ những ngôi nhà liêu xiêu, kèo cột vào nhau dựng trên biển, có những căn dựa vào vách núi, có những căn nằm giữa biển…

Từ bao đời nay, tồn tại trong lòng di sản Vịnh Hạ Long là đời sống của các ngư dân làng chài Cửa Vạn. Khác với cuộc sống trên cạn, mọi hoạt động của người dân nơi đây gắn liền với sông nước.

 
Làng chài Cửa Vạn hiện là nơi sinh sống của 176 hộ,
với trên 750 nhân khẩu, hầu hết sống bằng nghề chài lưới.

Làng chài Cửa Vạn có nguồn gốc từ hai làng chài cổ là Giang Võng và Trúc Võng, cùng với các hòn đảo, trở thành một bộ phận cấu thành Vịnh Hạ Long, nay thuộc địa phận phường Hùng Thắng (TP Hạ Long). Làng chài Cửa Vạn hiện là nơi sinh sống của 176 hộ, với trên 750 nhân khẩu, hầu hết sống bằng nghề chài lưới. Cả làng chài được bao bọc bởi 1 khung cảnh thiên nhiên rộng lớn, bởi núi đá chập chùng, nước biển thăm thẳm và bầu trời trong xanh.

Trên mặt nước bồng bềnh, những chiếc thuyền nhà kết liền với nhau và nhà này sang nhà kia trên một chiếc cầu nhỏ bắc ngang. Chiếc thuyền vừa là nhà, vừa là phương tiện kiếm sống nay đây mai đó. Sáng ra Cửa Dứa, chiều về Cống Đông, mai đã ra tận Cát Bà, Ngọc Vừng, Cô Tô… Trời yên, biển lặng, dân chài neo thuyền, thả lưới, buông câu, bắt tôm cá. Biển động, sóng to thì vào hang, về đất liền cư trú đợi lúc bình yên. Rất nhiều du khách đều bị cuốn hút bởi vẻ đẹp riêng của làng chài. Những ngôi nhà thuyền nổi lênh cùng những chiếc bè thả cá, đan xen nhau, con người Cửa Vạn bình dị, chân chất mà mến khách vô cùng.

Nhiều đời nay, làng chài Cửa Vạn mù chữ. Mấy năm lại đây mới có lớp học. Trên diện tích 150m2 được neo đậu dưới chân núi Ngọc, trường học của làng chài vẻn vẹn chỉ có bốn phòng học và một vài phòng nhỏ dành cho giáo viên. Không tiện nghi, cũng không khang trang nhưng trường học lúc nào cũng nhộn nhịp những bước chân thoăn thoăn, những gương mặt hồ hởi tới trường.

Cả làng chài được bao bọc bởi 1 khung cảnh thiên nhiên rộng lớn, 
bởi núi đá chập chùng, nước biển thăm thẳm và bầu trời trong xanh.

Trong những năm gần đây, làng chài Cửa Vạn là điểm đến hấp dẫn với du khách trong và ngoài nước bởi khung cảnh bình yên, hiền hoà nhưng thu hút trí tò mò của du khách nhất là Trung tâm văn hóa nổi – là mô hình Trung tâm văn hoá nổi đầu tiên dành cho cộng đồng ngư dân vạn chài được xây dựng tại Việt Nam nhằm bảo tồn, gìn giữ những giá trị văn hoá làng chài thông qua các sinh hoạt truyền thống cũng như hoạt động giao lưu giữa cộng đồng dân cư và du khách.

Trung tâm văn hoá nổi Cửa Vạn có diện tích 330 m2, sưu tầm và giới thiệu hàng trăm hiện vật khảo cổ, trong đó có những dụng cụ, phương tiện đánh bắt hải sản của người Việt cổ, nhiều hình ảnh, phim tư liệu, các ấn phẩm về văn hoá dân gian, đời sống của những cư dân làng chài sống trên Vịnh Hạ Long xưa và nay. Điều đáng ngạc nhiên, khi biết những hướng dẫn viên đang thuyết minh một cách chuyên nghiệp kia lại là con em làng Cửa Vạn chưa qua một trường lớp đào tạo chuyên nghiệp nào.

Chiếc thuyền vừa là nhà, vừa là phương tiện kiếm sống nay đây mai đó của ngư dân làng chài.

Có một loại hình du lịch mà rất nhiều du khách thích thú khi đến thăm làng Cửa Vạn là thú câu mực đêm. Đi theo đoàn thuyền trong làng ra khơi câu mực, tôi cảm nhận được vị mặn mòi của biển, dưới ánh trăng, cùng ngọn đèn loang loáng sáng, những thanh niên trong làng buông cần. Những chú mực thấy sáng rủ nhau lên, chỉ một loáng mực đã đầy thau. Sau khi câu mực, du khách nghỉ đêm tại các gia đình ngư dân làng chài, được nghe những câu hò biển, thưởng thức đặc sản từ biển do những người dân làng chài làm ra.

 
Con người Cửa Vạn bình dị, chân chất mà mến khách vô cùng.

Những đêm làng chài vào hội, hoặc có đám cưới, du khách còn được nghe dân chài hát ghẹo, hát chèo đường (một hình thức diễn xướng với nhiều làn điệu dân ca đặc hữu vùng Vịnh Hạ Long). Nhiều chuyên gia, du khách đến đây đã nói rằng đến Cửa Vạn là để tìm hiểu văn hóa của các ngư dân trong lòng di sản.

Bạn đang xem từ: baotangtonducthang.com - Wu
Theo: Thu Huyền/Yeudulich