10 núi lửa đáng sợ nhất thế giới (P.2)
Cập nhật ngày 23/05/2012

Tiếp theo…

 

Pelée

Nằm trên đảo Martinique trong biển Caribbe và có độ cao 1.463 m, Pelée phun trào dữ dội vào tháng 5/1902, giết chết gần 30.000 người tại thành phố cảng St. Pierre trên đảo. Thảm họa khủng khiếp đến nỗi từ “pelean” – được dùng để mô tả loại bụi, khí và mây bụi của núi lửa Pelée – trở thành một thuật ngữ chuyên ngành về núi lửa.

Trước khi Pelée phun trào, nhiều người nhìn thấy hơi nước, bụi và tia chớp trên miệng nó, song những dấu hiệu báo trước đó đều bị phớt lờ. Sau khi hầu hết thành phố St. Pierre bị hủy diệt, Pelée ngủ yên trong vài tháng. Song chẳng bao lâu sau các nhà địa chất phát hiện một hồ dung nham ngầm dâng lên độ cao 300 m từ đáy miệng núi lửa. Dung tram trào ra ngoài miệng vào tháng 3/1903.

Eyjafjallajokull

Một đám mây bụi khổng lồ bay lên từ núi lửa Eyjafjallajokull tại Iceland vào tháng 4 rồi bay khắp lục địa châu Âu khiến hàng loạt phi trường đóng cửa và vài trăm nghìn hành khách mắc kẹt suốt nhiều ngày. Trên khắp hành tinh người ta nguyền rủa Eyjafjallajokull song rất ít người phát âm chính xác tên của nó. Mặc dù sở hữu nhiều công nghệ tối tân, con người vẫn bất lực khi đối mặt với tro núi lửa.

Năm nay Eyjafjallajokull phun trào lần đầu tiên vào ngày 20/3. Tuy nhiên, đợt phun trào bắt đầu từ ngày 14/4 mới gây nên tình trạng tê liệt của hàng không châu Âu, khiến các hãng hàng không mất hơn một tỷ USD.

Thera

Khoảng 3.500 năm trước, một thảm họa làm rung chuyển Địa Trung Hải. Ngọn núi lửa trên đảo Thera (sau này được gọi là đảo Santorini thuộc Hy Lạp) phun trào với sức mạnh gấp 4-5 lần so với vụ phun trào năm 1883 của núi lửa Krakatoa, trạo ra một hố lớn trên đảo Aegean và những đợt sóng khổng lồ trên đại dương.

Các nhà khảo cổ tin rằng nền văn minh Minoan trên đảo Thera có lẽ đã bị hủy diệt sau khi các đám tro bụi khổng lồ bao bọc các thành phố và sóng thần nhấn chìm các đội tàu biển của họ. Vụ phun trào kinh thiên động địa của núi lửa Thera được tái hiện trong nhiều truyền thuyết của khu vực Địa Trung Hải. Chẳng hạn, người Ai Cập cổ kể cho nhau nghe một đám bụi núi lửa khổng lồ khiến bầu trời phía tây tối sầm và phá hủy nhiều thành phố, đền đài. Nhiều học giả thời xưa còn cho rằng thảm họa núi lửa Thera chính là sự trừng phạt của Chúa dành cho loài người.

Nevado del Ruiz

Vụ phun trào núi lửa Nevado del Ruiz tại Colombia vào ngày 13/11/1985 tương đối nhỏ, bởi lượng tro mà nó phun ra chỉ bằng 3% so với núi lửa St. Helens vào năm 1980. Tuy nhiên, những dòng bùn mà núi lửa Nevado del Ruiz tạo ra khiến vụ phun trào của nó trở thành thảm họa núi lửa giết chết nhiều người nhất trong thế kỷ 20. Nó cũng là vụ phun trào núi lửa giết nhiều người thứ tư trong lịch sử loài người.

Sau vụ nổ, những trận lũ quét cuốn trôi 1.500 người ở một phía của ngọn núi. Bùn xám từ miệng núi lửa lao xuống thành phố Armero gần đó với tốc độ 40 km/h và phủ kín toàn bộ thành phố. Thiệt hại về vật chất vào khoảng 1 tỷ USD – tương đương 20% tổng sản phẩm quốc dân của Colombia vào thời điểm đó.

Pinatubo

Khi núi lửa Pinatubo ở Philippines phun trào vào năm 1991, lượng tro sulfuric mà nó giải phóng vào tầng bình lưu khiến nhiệt độ toàn cầu giảm 0,55 độ C trong hai năm tiếp theo. Trước đó Pinatubo ngủ yên trong 6 thế kỷ.
Vào năm 1990, một trận động đất 7,8 độ Richter xảy ra cách núi lửa khoảng 100 km về phía đông bắc, gây nên những trận lở đất và khiến hơi nước bốc lên từ núi lửa. Cơn địa chấn đó tạo điều kiện thuận lợi cho Pinatubo bùng nổ vào năm 1991, giết chết khoảng 7.000 người. Do nhiều nhà khoa học dự đoán được thời điểm hoạt động của núi lửa nên chừng 5.000 sinh mạng được cứu.

Tuy nhiên, vụ phun trào tạo nên một trong những cảnh tượng môi trường đáng nhớ nhất mà con người từng chứng kiến. Với cột tro cao tới 35 km trong không trung, vụ phun trào của Pinatubo vào năm 1991 là vụ phun trào núi lửa lớn thứ hai trong thế kỷ 20.

Bạn đang xem từ: baotangtonducthang.com
Theo: DHTG